İŞ KAZALARINA KARŞI KORUNMA

Çalışma hayatında, çalışanların sağlığını ve can güvenliğini tehdit eden, yurt kalkınmasına ve ekonomisine doğrudan veya dolaylı zarar veren olaylar iş güvenliği konusunun kapsamına girer. Ülkemizde, iş güvenliğiyle ilgili bir çok kurallar vardır. Bu Kuralların birçok bölümü İş Kanunu'nda yer alır. Ayrıca, çeşitli iş kollarıyla ilgili olarak o iş koluna ilişkin tüzük, yönetmelik gibi hukuk kaynakları mevcuttur.

İş güvenliği, bir iş yerinin en önemli sorunlarındandır. İşveren, yürürlükteki yasalara göre işyerinde gerekli iş güvenliği tedbirlerini almak ve onları uygulamak zorundadır. Ancak iş güvenliğinde sorumluluk tek tarafa aitmiş gibi düşünülemez. Bu konuda Devlet, İşçi, İşveren ve konuyla ilgili tüm kuruluşlar elele vererek iş güvenliği konusunda gerekli bütün tedbirleri almalıdırlar. Çünki söz konusu olan şey Türk işçisinin sağlığı ve Türk ekonomisidir.

Çalışanların sağlığını ve can güvenliğini tehdit eden, yurt kalkınmasına ve ekonomisine doğrudan veya dolaylı zarar veren olaylar ; iş kazaları ve meslek hastalıkları olarak iki kategoride incelenebilir.

İŞ KAZALARI

Kaza, emniyetsiz hareket ve şartlardan doğan, çalışanların can güvenliğini tehlikeye sokan, çevreye ve kullanılan araç, cihaz ve diğer apratlara zarar veren veyabu tehtidi doğuran aniden meydana gelen beklenmeyen olaylardır.

Kazanın tanımındaki en önemli unsur, ani ve beklenmeyen bir olay olmasıdır. Kaza geliyorum demez biçimindeki ata sözümüz bu durumu en iyi şekilde ifade etmektedir.

Kazaların Oluş Nedenleri :

İşkazalarının oluş nedenleri dikkatsizlik, tedbirsizlik, kurallara uymama, kullanılan araç gerecin kullanımına ilişkin bilgisizlik ve kullanılan araç gerecin bakımsız ve elverişsiz oluşu olarak sıralanabilir.

Dikkatsizlik :

Çalışan kişinin çeşitli nedenlerle, örneğin özel hayatına ilişkin problemler dolayısıyla gerekli dikkati sarfetmemesi kaza nedenlerinin başında yer alır. Ayrıca uykusuzluk, aralıksız olarak uzun süreli çalışmalar da dikkatin dağılmasına neden olabilir.

Tedbirsizlik :

Nasıl olsa ben kaza yapmam veya kaza olmaz şeklinde yanlış düşünceler, insanı tedbirli davranmaktan alıkoyabilir. En tehlikeli düşünce "Bana birşey olmaz" düşüncesidir. Bu düşünceye saplanan kişinin iflah olması çok zordur. Bu boş düşünceler bir tarafa bırakılıp tedbirli olmak gerklidir. Her an kaza olabilecek gibi tedbirli olmak zorundayız.

Kurallara Uymama :

İşyerinde kazalara karşı korunma amacıyla belirlenmiş bir takım kurallar vardır. Bu kurallara uyulmamasıda kaza nedeni olabilir.

Bilgisizlik :

Cihazların kullanımına ilişkin bilgisizlik de önemli bir kaza nedenidir. Cihazın teknik özelliklerinin biliinmemesi, yalnış düğmelere basılması kazalara yol açabilir.

Bakım Eksikliği :

Cihaz, araç ve gereçlerin bakımı zamanında yapılmazsa bozulma nedeniyle kaza olabilir. Çalışırken bozulan, bir parçası kopan makineler çalışanlara, çevrede bulunanlara zarar verebilir.

ELEKTRİK KAZALARI

Elektrik enerjisi kullanımının uygarlığa katkısı her türlü tartışmanın dışındadır. Elektrik enerjisi insan hayatını çok kolaylaştırmıştır. Bununla birlikte, elektrik çarpması sonucunda insanların hayatını kaybettiğini, yarlandığını zaman zaman duyuyoruz, okuyoruz. O halde elektrik kazalarından, daha yaygın bir ifadeyle elektrik çarpmalarından nasıl sakınacağımızı öğrenmekte büyük fayda vardır.

Elektrik kazalarının oluş nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir :

1 - Elektrik hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak

2 - Elektrik devresinde yalıtımla ilgili kurallara uyulmamış olması

3 - Elektrikle uğraşan kişinin kendine aşırı güvenmesi, risk alması

4 - Dikkatsizlik, tedbirsizlik, acelecilik

Kazalardan korunmak için şu hususlara uyulması gerekir :

1 - Mecbur kalmadıkça enerji altında çalışmayınız. Elektrik devresinde çalışmaya başlamadan önce enerjiyi kesiniz. Siz çalışırken sizden habersiz enerji verilmemesi için tüm tedbirleri alınız.

2 - Enerji altında çalışma mecburiyeti varsa

a) Kauçuk veya lastik ayakkabı giyiniz. Ayakkabılarınızın ıslak olmamasına dikkat ediniz.

b) Sadece sağ elinizi kullanarak çalışınız.

c) Tüm dikkatinizi işinize veriniz.

3 - Elektrik kazalarında vakit kaydetmeden yetkili kişiye haber veriniz.

4 - Elektrik devresi çalışırken duman, yanık kokusu gibi anormal bir değişiklik hissederseniz derhal enerjiyi kesiniz.

Elektrik Kazalarında İlk Yardım

Elektrik kazalarında ilk iş olarak enerji kesilmelidir. Bu mümkün değilse kazaya uğrayan kişinin elektrikle olan teması ortadan kaldırılamalıdır. Bunun için o an çevrede bulunabilecek kuru tahta parçası, giyim eşyası gibi yalıtkan maddelerle temas yerine müdahale edilerek kişinin elektrikle teması kesilmelidir. Kaza anında kazaya müdahale eden kişinin kazazedeye temes etmemesi gerekir.

Çarpılma çok hafif olabileceği gibi ağırda olabilir. Hafif çarpılmalar genelikle çok kısa süreli temaslar neticesi meydana gelir. Burada kişinin elektriğe temas eden yeri hafifçe sarılır. Geçici olarak uyuşma durumu ortaya çıkar. Bazen de, özellikle uzun süreli temaslarda çok şiddetli kasılmalar meydana gelir. Kişinin kalp atışları düzensizleşir, vücut morarır. Bu durumlarda kazazede kuru bir yere yatırılmalı ve derhal doktor çağırılmalıdır.

Suni Teneffüs

Gerekiyorsa, doktor gelene kadar suni teneffüs uygulanabilir. Bu arada şoktan dolayı dilinin solunum yolunu tıkaması ihtimaline karşı hastanın ağzı açılarak dili dışarıya çekilmelidir. Ağzında takma diş, sakız vs varsa çıkarılmalıdır.

Suni teneffüs için değişik metotlar vardır. Biz bunlardan bir tanesini anlatacağız. Suni teneffüsün amacı kazazedenin akciğerlerine gekli havayı doldurmaktır. Unutulmamalıdır ki ancak kalp drumuş ise suni teneffüs yapılır.

1 - Kazazedenin vücudunu sıkan kemer, gravat vs çıkarılır.

2 - Kalbin çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Bunun için hastanın nabzına bakılır. Nabız atmıyorsa suni teneffüs yapılır.

3 - Kazazedenin ağzında sakız, takma diş gibi şeyler varsa çıkarılır.

4 - Kazazedenin başı mümkün olduğu kadar arkaya eğik tutulur. Dil nefes borusunu tıkıyorsa elle çıkarılıp bu önlenir.

5 - Mendil veya başka bir kumaş parçasıyla kazazedenin ağzı kapatılarak ya da doğrudan doğruya hastanın ağzından hava verilir. Bu işlem dakikada 10 - 12 kez tekrarlanır.

6 - Kazazede nefes alıp vermeye başlayınca düzgün bir şekilde yatırıp doktorun gelmesini bekleyiniz.